‘Te veel, te hoog en te vol, past niet in dit gebied’
Omwonenden Hocras-gebied presenteren rapport met aanbevelingen
De herontwikkeling van het Hocras-terrein wordt met de dag actueler. De gemeente Gooise Meren heeft grootschalige bouwplannen die de buurt drastisch gaan veranderen. In reactie hierop hebben leden van Buurtgroep Walden – een groep omwonenden – een rapport geschreven met aanbevelingen.
Artikel uit het BussumsNieuws van 14 januari 2022. Tekst: Ellen Schokker. Foto: HS.
Dat hebben zij zojuist – voor de gesloten ingang van het terrein, naast de entree van het benzinestation en aan het begin van de Melkstraat – overhandigd aan wethouder Alexander Luijten. In het rapport staan gebiedsgerichte aanbevelingen voor de buurt en een oproep tot meer samenwerking met de bewoners.
De Walden-buurtgroep komt om de veertien dagen samen om na te denken over wat er speelt in de buurt. De groep bestaat uit ongeveer tien man, in wisselende samenstelling en verschillende leeftijden. Allemaal leven ze rondom het Hocras-gebied.
Nu Hocras uit Bussum is verdwenen, komt het bedrijventerrein aan de Franse Kampweg vrij. Bij de gemeente Gooise Meren is het idee ontstaan daar een nieuw schoolgebouw voor het middelbaar onderwijs te realiseren. Hiermee wordt in één klap de huisvestingsproblematiek voor de nieuwe fusieschool Willem de Zwijger College en de Vitusmavo opgelost. Naast onderwijs- en bedrijfsdoeleinden wil de gemeente ook samen met de eigenaar (Hans van der Eijk, red.) kijken of woningbouw mogelijk is. Dit leidt tot zorgen bij de omwonenden. “We maken ons grote zorgen over de bouwplannen en of er rekening wordt gehouden met de natuur”, aldus omwonende en initiatiefnemer Kolijn van Beurden.
Het gebied is namelijk omringd door vrije natuur, beschermd en onderhouden door Vereniging Natuurmonumenten en Goois Natuurreservaat. De bewoners voelen zich geroepen deze natuur te beschermen tegen grof bouwgeweld. Maar bovenal willen ze betrokken worden bij de plannen van de gemeente. Deze communicatie komt volgens buurtbewoner Van Beurden maar moeizaam op gang. “Het ontbreekt de gemeente aan een visie over de natuur die volgens ons koste wat kost beschermd moet worden”, aldus Van Beurden.
Het sleutelwoord van het rapport is balans. ‘Bij de ontwikkeling van het Hocras-terrein komen verschillende beleidsterreinen samen: woningbouw, bedrijvigheid, verkeer, educatie, erfgoed, landschap en natuur. Het is de kunst om tussen deze verschillende beleidsterreinen een balans te vinden samen met de gemeente Gooise Meren, gemeente Hilversum (Hilversumse Meent, Bantam, Spanderswoud, de eigenaar en omwonenden’, stelt het rapport.
Kolijn van Beurden is lid van de Buurtgroep Walden en is medeverantwoordelijk voor het rapport. Hij wil graag een visie horen van de gemeente. Hoe gaan ze het gebied omheind door twee natuurgebieden vormgeven? “Het is ons nog steeds niet duidelijk wat ze willen met het gebied. Dat is nog niet door de gemeente aan ons gedeeld. Terwijl juist het streven was om bewoners meer te laten participeren bij grote beslissingen. De projectontwikkelaar heeft wel al wat dingen gedeeld, maar het lijkt alsof de gemeente zich daarachter verschuilt. De gemeente hoort ons te informeren. Anders laat de burgerparticipatie te wensen over en kijken we straks tegen een stenen puist aan”, gaat Van Beurden verder.
De buurtbewoner benadrukt dat ze goed contact hebben gehad met de eigenaar van het Hocrasterrein, zoals ook staat beschreven in het rapport. ‘Het participatieproces is verwarrend. Dat werd duidelijk bij het optreden van de eigenaar en de gemeente. Wij zagen een eigenaar/projectontwikkelaar die verschillende keren met direct omwonenden een open gesprek is aangegaan met de intentie het gebied mooi te maken. Daarnaast zagen we een gemeente die niet duidelijk sturend aanwezig is op basis van de verschillende beleidsinstrumenten en afspraken die zij zelf in handen heeft. Dit resulteerde in frustratie en verwarring bij betrokken omwonenden en organisaties’, aldus het Walden-rapport.
Hoewel het project nu nog in de verkennende fase zit, is de timing van het rapport toch cruciaal. “Juist nu willen we onze stem laten horen. Voordat er gebouwd gaat worden. Zo kunnen we samen voorkomen dat er straks procedures en protesten komen die onnodig veel tijd en energie kosten. We zijn niet tegen de ontwikkelingen, maar we zijn voor ontwikkelingen die passen binnen het gebied. Niet helemaal vol gaan bouwen, maar oog houden voor wat er is. Zoek eens uit wat de natuur nodig heeft.”
De intentie is om een meer transparante communicatie te cre en tussen bewoners en het beleid. “Gebruik wat er al is qua regelingen samen met de energie van de buurt. Laten we een open en eerlijke communicatie met elkaar hebben. Samen maken we iets moois en als we overleggen voorkomt dit juist vertragingen en overbodige procedures in de toekomst. Het heeft dus een preventieve werking als we nu al in contact komen met de gemeente, vandaar dit rapport.”
Een park is geen natuur
Van Beurden begrijpt de behoefte vanuit de samenleving om te gaan bouwen. “We gunnen iedereen woonplezier en begrijpen ook de woningnood. Maar we vrezen dat er een onhoudbare situatie komt als er te veel woon-, werk- en schoolverkeer bij komt. De projectontwikkelaar wil bijvoorbeeld een park gaan aanleggen, maar een park is geen natuur. De leerlingen zullen dan misschien pauze gaan houden in de natuurgebieden en dat zorgt dan weer voor overlast.”
De belangrijkste thema’s uit het rapport zijn: biodiversiteit, klimaat, een sociale omgeving voor burgers, ‘placemaking’ (dat bewoners en andere belanghebbenden betrokken worden bij de inrichting van de openbare ruimte, red.} en huisvesting. De negen belangrijkste aanbevelingen zijn: Zorg voor een duidelijk participatieproces, ga uit van gebiedsgerichte aanpak en breng balans tussen oppervlakte bebouwing, wegen en natuur. Daarnaast is de aanbeveling om het het Gooise ‘illusielandschap’ als uitgangspunt bij hoogte van de bebouwing te nemen en de druk op de gebieden en het terrein te beperken. Ook veiligheid en duurzaamheid zouden de uitgangspunten voor verkeersregulering en bebouwing moeten zijn. En als laatste, maar zeker niet de minste, is de bescherming van de natuur een groot speerpunt. ‘Stel natuur- en duurzaamheidseisen aan een mogelijk te bouwen school. Maak duurzaamheid de hoogste prioriteit van het programma van eisen. En neem het erfgoed integraal op in planvorming’, vermeldt het rapport.
Het rapport hoopt een brug te slaan tussen lokaal en landelijk politiek beleid, waarin thema’s als duurzaamheid en leefbaarheid een hot topic zijn. “De Walden-buurtgroep hoopt met deze inhoudelijke op beleidsdocumenten gebaseerde aanbevelingen een opbouwende bijdrage te leveren aan een zorgvuldig burgerparticipatieproces en een uitgebalanceerde herinrichting van het Hocras-terrein dat recht doet aan wonen en bedrijvigheid binnen een omgevingsvisie van natuur en dat aansluit bij het coalitieakkoord van het nieuwe kabinet.” Van Beurden is ondanks zijn zorgen ook optimistisch. “Als het niet te hoog en te vol wordt kan het best mooi worden. Oude gebouwen kunnen verbindend werken met de nieuwe. Zo behoudt de plek de cultuurhistorische waarde.”